| Материал | : | Makale |
| IЫхьэ | : | Siyaset, Tarih, |
| Тхыгъэм и ЦIэр | : | Sovyet Sonrası Dönemde Hazar Çevresinde Yaşanan Rekabet |
| ТхакIуэ | : | Mustafa Gökçe, |
| Щытырадзар | : | |
| ТедзапIэ | : | Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi |
| Щытырадза Зэман | : | 2008 |
| Волумэ Номыр | : | |
| НапэкIуэцI бжыгъэ | : | 33 |
| ISBN Номыр | : | |
| Бзэ | : | Türkçe |
| ТелъхьэпIэ Номыр | : | DG.M.TR.000718 |
| Зытеухуар | : | |
| Даущ | : | Hazar Denizi çevresi petrol ve doğalgaz açısından zengin bir bölgedir. Seyyahların kayıtlarına göre bölgede petrolün varlığı 13. yüzyıldan beri bilinmektedir. Bu dönemde Hazar Denizi çevresinde elde edilen petrol, yakacak olarak kullanılmaktadır. Hazar petrollerinin önem kazanması ise 19. yüzyılın sonlarında olmuştur. Birinci Dünya Savaşı sonrasında Hazar çevresi ve enerji kaynaklarının Sovyetlerin eline geçmesi ile bölge dünyaya kapalı hale geldi. Sovyetlerin çöküşüyle birlikte Hazar enerji kaynakları tekrar önem kazandı. Bölgedeki enerji kaynakları Ortadoğu petrollerine alternatif olarak görülmeye başladı. Sovyet Rusya’nın çöküşü ile birlikte Hazar çevresinde yeni rekabetler yaşanmaya başlandı. Hazar Denizi’nde yer alan enerji kaynakları AB, ABD, Rusya Çin gibi küresel güçlerin hedefi haline geldi. Bu rekabette Türkiye ve İran gibi bölgesel aktörler de yer aldılar. Hazar Denizi’ndeki enerji kaynaklarının büyük bir kısmına sahip olan Türk cumhuriyetleri ise bu kaynaklarla refaha ulaşmayı beklerken kendilerini küresel bir mücadelenin içinde buldular. Hazar Denizi’nin hukuki statüsü, çevre sorunları ve enerji nakil hatlarının güzergâhı gibi ortaya çıkan sorunlar; Hazar’ın, kaderinin Türk cumhuriyetlerine bırakılamayacak kadar, önemli bir saha olduğunun göstergesi olmuştur. |
| Псалъэ Нэхъыщхьэхэр | : | Hazar, küresel rekabet, enerji, Türk Cumhuriyetler, , |
| Материал | : | Makale |
| IЫхьэ | : | Siyaset, Tarih, |
| Тхыгъэм и ЦIэр | : | Sovyet Sonrası Dönemde Hazar Çevresinde Yaşanan Rekabet |
| ТхакIуэ | : | Mustafa Gökçe, |
| Щытырадзар | : | |
| ТедзапIэ | : | Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi |
| Щытырадза Зэман | : | 2008 |
| Волумэ Номыр | : | |
| НапэкIуэцI бжыгъэ | : | 33 |
| ISBN Номыр | : | |
| Бзэ | : | Türkçe |
| ТелъхьэпIэ Номыр | : | DG.M.TR.000718 |
| Зытеухуар | : | |
| Даущ | : | Hazar Denizi çevresi petrol ve doğalgaz açısından zengin bir bölgedir. Seyyahların kayıtlarına göre bölgede petrolün varlığı 13. yüzyıldan beri bilinmektedir. Bu dönemde Hazar Denizi çevresinde elde edilen petrol, yakacak olarak kullanılmaktadır. Hazar petrollerinin önem kazanması ise 19. yüzyılın sonlarında olmuştur. Birinci Dünya Savaşı sonrasında Hazar çevresi ve enerji kaynaklarının Sovyetlerin eline geçmesi ile bölge dünyaya kapalı hale geldi. Sovyetlerin çöküşüyle birlikte Hazar enerji kaynakları tekrar önem kazandı. Bölgedeki enerji kaynakları Ortadoğu petrollerine alternatif olarak görülmeye başladı. Sovyet Rusya’nın çöküşü ile birlikte Hazar çevresinde yeni rekabetler yaşanmaya başlandı. Hazar Denizi’nde yer alan enerji kaynakları AB, ABD, Rusya Çin gibi küresel güçlerin hedefi haline geldi. Bu rekabette Türkiye ve İran gibi bölgesel aktörler de yer aldılar. Hazar Denizi’ndeki enerji kaynaklarının büyük bir kısmına sahip olan Türk cumhuriyetleri ise bu kaynaklarla refaha ulaşmayı beklerken kendilerini küresel bir mücadelenin içinde buldular. Hazar Denizi’nin hukuki statüsü, çevre sorunları ve enerji nakil hatlarının güzergâhı gibi ortaya çıkan sorunlar; Hazar’ın, kaderinin Türk cumhuriyetlerine bırakılamayacak kadar, önemli bir saha olduğunun göstergesi olmuştur. |
| Псалъэ Нэхъыщхьэхэр | : | Hazar, küresel rekabet, enerji, Türk Cumhuriyetler, , |
© 2015 Кавказ Къэхутэныгъэ, Щэнхабзэ, Зэкъуэтыныгъэ Фонд