المواد | : | Tez |
التصنيف | : | Tez/Yüksek Lisans, |
عنوان الكتاب | : | Pargalı İbrahim Paşa Çevresindeki Edebi Yaşam |
المؤلف | : | Esma Tezcan, |
مكان الطباعة | : | Ankara |
دار النشر | : | Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü |
تاريخ الإصدار | : | 2004 |
رقم المجلد | : | |
عدد الصفحات | : | 143 |
رقم المجلد | : | |
اللغة | : | Türkçe |
رقم الرف | : | DG.TZ.TR.000015 |
المحتوى | : | |
البيان | : | "Pargalı İbrahim Paşa Çevresindeki Edebî Yaşam" başlıklı bu çalışmada, İbrahim Paşa ve edebî çevresi, Osmanlı hamilik geleneği bağlamında ele alınmaktadır. Frenk, Makbul ve Makdul lakaplarıyla da anılan İbrahim Paşa, kölelikten gelmiş ve Kanûnî Sultan Süleyman’ın güvenini kazanarak hızla yükselmiştir. Kanûnî’nin kız kardeşiyle evlenen İbrahim Paşa, Osmanlı tarihinde ilk olarak Serasker Sultan ünvanını almıştır. Pargalı İbrahim Paşa’nın ancak Kanûnî’nin himayesiyle yükseldiği açıktır. Bu doğrultuda, Osmanlı hamilik geleneğinin devletin yönetim kadrolarının belirlenmesi bakımından büyük önem taşıdığı görülmektedir. Osmanlı İmparatorluğu, en üst noktada hanedanı simgeleyen padişah olmak koşuluyla, ona “sadakat bağı ile bağlı” elit bir yönetici sınıfın idaresi altındadır (Unan, 5). Osmanlı’nın bu patrimonyal devlet yapısı, hanedanınıve onu simgeleyen padişahı yüceltmeye ve öngörülen devlet yapısını toplum ve kültür yaşamına sindirmeye yöneliktir. Bu çalışmada, Osmanlıtoplumunda kültür ve sanat hamiliğinin de patrimonyal devlet yapısını destekleyen, işlevsel bir yönü olduğu ileri sürülmektedir. Buna göre, sanatçılar yapıtlarıyla Osmanlı hanedanının görkemini yansıtmakta, sanatçıları himaye eden kişiler ise Osmanlı’nın görkemini vurgulayacak yapıtları finanse ederek kendi siyasi konumlarını güvence altına almakta ve İmparatorluğa bağlılıklarını kanıtlamaktadırlar. Yapılan incelemeler sonucunda, Osmanlı’da hamilik geleneğinin devletin idari yapısını yansıtan ve toplum yaşamının her alanının olduğu gibi sanat alanın da barındırdığı saltanat ideolojisini desteklemeye yönelik işlevsel bir görev üstlendiği anlaşılmaktadır. Patrimonyal devlet yapısının korunması amacıyla, hamilik geleneğinin kurumsallaşmış bir sistem olarak işlediği görülmektedir. Patronlar bu sistemin sadık koruyucuları olarak karşımıza çıkmaktadır. Kanûnî döneminin en önemli hamilerinden birisi ise kuşkusuz İbrahim Paşa’dır. İbrahim Paşa’nın sanat ve edebiyat patronluğunun incelenmesi, dönemin edebî çevrelerinin nasıl işlediğinin anlaşılmasının ötesinde, devletin patrimonyal yapısını model alan hamilik sisteminin sanat alanına nasıl yansıdığını ve önemini ortaya koymaktadır. İbrahim Paşa eksenindeki edebî çevre ve Paşa’nın patronaj ilişkileri, o dönemde kişinin konumunu ve toplumdaki itibarını koruması için sistemin bir parçası haline gelmenin zorunluluğunu göstermektedir. Söz konusu zorunluluğun önemi, bu çalışmada ele alınan şair ve patronların aralarındaki çekişmeler üzerinden daha iyi anlaşılmaktadır. |
الكلمات الرئيسية | : | Pargalı İbrahim Paşa, Edebi Çevre, Hamilik, İdeoloji, |
المواد | : | Tez |
التصنيف | : | Tez/Yüksek Lisans, |
عنوان الكتاب | : | Pargalı İbrahim Paşa Çevresindeki Edebi Yaşam |
المؤلف | : | Esma Tezcan, |
مكان الطباعة | : | Ankara |
دار النشر | : | Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü |
تاريخ الإصدار | : | 2004 |
رقم المجلد | : | |
عدد الصفحات | : | 143 |
رقم المجلد | : | |
اللغة | : | Türkçe |
رقم الرف | : | DG.TZ.TR.000015 |
المحتوى | : | |
البيان | : | "Pargalı İbrahim Paşa Çevresindeki Edebî Yaşam" başlıklı bu çalışmada, İbrahim Paşa ve edebî çevresi, Osmanlı hamilik geleneği bağlamında ele alınmaktadır. Frenk, Makbul ve Makdul lakaplarıyla da anılan İbrahim Paşa, kölelikten gelmiş ve Kanûnî Sultan Süleyman’ın güvenini kazanarak hızla yükselmiştir. Kanûnî’nin kız kardeşiyle evlenen İbrahim Paşa, Osmanlı tarihinde ilk olarak Serasker Sultan ünvanını almıştır. Pargalı İbrahim Paşa’nın ancak Kanûnî’nin himayesiyle yükseldiği açıktır. Bu doğrultuda, Osmanlı hamilik geleneğinin devletin yönetim kadrolarının belirlenmesi bakımından büyük önem taşıdığı görülmektedir. Osmanlı İmparatorluğu, en üst noktada hanedanı simgeleyen padişah olmak koşuluyla, ona “sadakat bağı ile bağlı” elit bir yönetici sınıfın idaresi altındadır (Unan, 5). Osmanlı’nın bu patrimonyal devlet yapısı, hanedanınıve onu simgeleyen padişahı yüceltmeye ve öngörülen devlet yapısını toplum ve kültür yaşamına sindirmeye yöneliktir. Bu çalışmada, Osmanlıtoplumunda kültür ve sanat hamiliğinin de patrimonyal devlet yapısını destekleyen, işlevsel bir yönü olduğu ileri sürülmektedir. Buna göre, sanatçılar yapıtlarıyla Osmanlı hanedanının görkemini yansıtmakta, sanatçıları himaye eden kişiler ise Osmanlı’nın görkemini vurgulayacak yapıtları finanse ederek kendi siyasi konumlarını güvence altına almakta ve İmparatorluğa bağlılıklarını kanıtlamaktadırlar. Yapılan incelemeler sonucunda, Osmanlı’da hamilik geleneğinin devletin idari yapısını yansıtan ve toplum yaşamının her alanının olduğu gibi sanat alanın da barındırdığı saltanat ideolojisini desteklemeye yönelik işlevsel bir görev üstlendiği anlaşılmaktadır. Patrimonyal devlet yapısının korunması amacıyla, hamilik geleneğinin kurumsallaşmış bir sistem olarak işlediği görülmektedir. Patronlar bu sistemin sadık koruyucuları olarak karşımıza çıkmaktadır. Kanûnî döneminin en önemli hamilerinden birisi ise kuşkusuz İbrahim Paşa’dır. İbrahim Paşa’nın sanat ve edebiyat patronluğunun incelenmesi, dönemin edebî çevrelerinin nasıl işlediğinin anlaşılmasının ötesinde, devletin patrimonyal yapısını model alan hamilik sisteminin sanat alanına nasıl yansıdığını ve önemini ortaya koymaktadır. İbrahim Paşa eksenindeki edebî çevre ve Paşa’nın patronaj ilişkileri, o dönemde kişinin konumunu ve toplumdaki itibarını koruması için sistemin bir parçası haline gelmenin zorunluluğunu göstermektedir. Söz konusu zorunluluğun önemi, bu çalışmada ele alınan şair ve patronların aralarındaki çekişmeler üzerinden daha iyi anlaşılmaktadır. |
الكلمات الرئيسية | : | Pargalı İbrahim Paşa, Edebi Çevre, Hamilik, İdeoloji, |